Nấm da là bệnh thường gặp với tỷ lệ mắc bệnh trên 27%. Đây là bệnh có thể lây truyền từ người sang người, nếu trong gia đình có người mắc bệnh thì khả năng lây truyền rất cao nếu dùng chung đồ, ngủ chung hoặc không chú ý vệ sinh cá nhân.
1. Nguyên nhân gây bệnh nấm da là bệnh thường gặp
Yếu tố đầu tiên cần phải kể đến đó là khí hậu Việt Nam. Nước ta thuộc khu vực nhiệt đới nóng ẩm, là điều kiện thích hợp để các loại nấm da lây lan và phát triển.
Nấm da là một bệnh phổ biến
Nấm là sinh vật bậc thấp không có diệp lục nên không thể tự tổng hợp chất hữu cơ như thực vật bình thường nên cần phải ký sinh trên vật chủ để tồn tại. Vật chủ có thể là bất kỳ nguồn nào xung quanh chúng ta như: môi trường (không khí, cây cối, đất, cát, ..), động vật (chó, mèo,…) và có thể là cơ thể con người. Do đó, khả năng lây nhiễm là rất cao khiến nó trở thành bệnh thông thường.
Ngoài ra, lối sống không khoa học cũng tạo điều kiện cho nấm da phát triển, cụ thể:
- Nấm phát triển thuận lợi trong môi trường hơi kiềm, pH từ 7 đến 7,2.
- Vệ sinh không đúng cách dẫn đến nhiễm nấm âm đạo, những nơi dễ ra mồ hôi như kẽ ngón tay, ngón chân, sử dụng xà phòng không đúng cách.
- Ra nhiều mồ hôi, ẩm ướt, mặc quần áo bó sát cùng với nhiệt độ 27 - 35 độ C cũng tạo điều kiện cho nấm phát triển.
- Sử dụng nhiều thuốc kháng sinh, thuốc ức chế miễn dịch hoặc phụ nữ bị rối loạn nội tiết.
2. Các bệnh nấm da thường gặp
2.1. Nấm hắc lào
Các loại nấm thuộc nhóm Dermatophytes là nguyên nhân chính gây ra bệnh hắc lào. Bệnh nhân bị hắc lào ban đầu chỉ cảm thấy ngứa ngáy nhưng sau đó nổi lên một vòng tròn màu đỏ rất rõ rệt, trên viền là những mụn nước nhỏ. Bệnh có xu hướng phát triển thành nhiều vòng cung nếu không được điều trị kịp thời.
Hình ảnh bệnh hắc lào là hình tròn màu đỏ, có mụn nước ở trên
Gãi nhiều sẽ làm tăng tốc độ lây lan của bệnh hắc lào. Đây là bệnh lây truyền từ người này sang người khác nếu dùng chung đồ dùng sinh hoạt như khăn tắm, ngủ chung, mặc chung quần áo….
2.2. Lang ben
Lang ben là một bệnh ngoài da phổ biến. Ở một số vùng nhiệt đới có tới 30 - 40% dân số mắc bệnh này. Khí hậu ấm và ẩm rất tốt cho nấm phát triển.
Bệnh thường gặp ở thanh thiếu niên và thanh niên. Một số yếu tố thuận lợi như da nhờn, ra nhiều mồ hôi, suy giảm miễn dịch, dinh dưỡng kém, mang thai và sử dụng corticosteroid, v.v.
Bệnh hắc lào do một loại nấm thuộc nhóm Malassezia gây ra.
- Thương tổn là các dát hình tròn hoặc bầu dục, có vảy da mỏng. Có thể gãi nhẹ bề mặt tổn thương để phát hiện đóng vảy trong những trường hợp khó phát hiện. Các vết bệnh liên kết với nhau thành mảng lớn, nhiều cung. Vị trí hay gặp ở vùng da tiết bã, đặc biệt là vùng ngực và vai.
Ngoài ra, các tổn thương có thể gặp ở mặt (thường gặp ở trẻ em), da đầu, da mặt, dưới
vú và bẹn.
- Màu sắc tổn thương phổ biến nhất là nâu (tăng sắc tố) và nâu vàng (giảm sắc tố); thỉnh thoảng bị viêm nhẹ (màu hồng).
- Người bệnh có thể bị ngứa nhẹ nhất là khi trời nắng nóng.
2.3. Nấm kẽ chân
Hai loại nấm Epidermophyton và Candida albicans là tác nhân gây ra bệnh nấm kẽ chân hay còn gọi là bệnh viêm kẽ chân tay hay nước ăn chân. Đối tượng thường mắc bệnh là những người phải ngâm chân lâu trong nước. Cụ thể: nông dân cày ruộng, công nhân vệ sinh cống rãnh không có đồ bảo hộ cẩn thận, người bơi lội,… Nấm kẽ chân thường có 3 dạng: mụn nước, viêm kẽ và bong tróc. vảy khô.
Hình ảnh bệnh nhân bị nấm kẽ chân
2.4. Nấm móng tay
Dermatophytes: Chiếm trên 90% các trường hợp nấm móng tay. Chúng xuất hiện ở rìa tự do của móng hoặc 2 bên móng, bệnh có thể lây từ móng này sang móng khác. Bệnh nấm móng khiến người bệnh bị mất màu móng, móng bị khuyết hoặc gồ lên, bề mặt móng bị rỗ hoặc tạo thành các rãnh, dưới các rãnh này có bột. Càng ngày, móng tay của người bệnh càng thô ráp, chuyển từ màu trắng sang vàng hoặc trắng đục.
Nấm Candida albicans cũng là nguyên nhân gây ra nấm móng, chúng gây tổn thương bên trong móng, móng bị biến dạng và lởm chởm, vùng da quanh móng đỏ, sưng tấy, trường hợp nặng có thể mưng mủ.
2.5. Nấm da đầu
Nấm Dermatophyte là nguyên nhân chính gây ra bệnh nấm tóc, trong đó nấm da đầu do trichophyton gây ra ban đầu sẽ có biểu hiện là những nốt sần nhỏ rải rác trên da đầu. Về sau, khi bệnh tiến triển trên đầu sẽ xuất hiện những mảng vảy mỏng, khi những vảy này rụng đi sẽ khiến da đầu người bệnh bị hói tạm thời.
Hình ảnh bệnh nhân bị nấm da đầu do Trichophyton
Bệnh do Pierdraiahortai và Trichosporon Beigelii chỉ phát triển ở thân tóc và không gây rụng tóc. Biểu hiện là trên chân tóc khoảng 2-3 cm sẽ nổi lên những hạt tròn mềm có kích thước bằng hạt kê đen. Bệnh gây khó chịu cho người bệnh, chủ yếu ở những người vệ sinh cá nhân kém.